[2-8 KASIM LÖSEMİLİ ÇOCUKLAR HAFTASI]
Çocukluk çağının en sık görülen kanseri olan lösemi, son yıllarda artan çevresel faktörler nedeniyle giderek yaygınlaşıyor. Her yıl 2-8 Kasım tarihleri arasında Lösemili Çocuklar Haftası kapsamında toplumsal farkındalığın artırılması hedeflenirken, uzmanlar erken teşhisin hayat kurtarıcı olduğunu vurguluyor.
Acıbadem Altunizade Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Cengiz Canpolat, özellikle 2-5 yaş arasındaki çocuklarda sık görülen löseminin erken tanısı için anne-babaların gözlem gücünün kritik rol oynadığını belirtiyor.
Modern Çağın Tehlikeleri Lösemiyi Tetikliyor
Prof. Dr. Canpolat'a göre, çocukluk çağı lösemilerinin görülme oranının artmasında sadece genetik değil, çevresel faktörler de etkili:
-
Çevresel Riskler: Pestisit içeren gıdalar, hava kirliliği, plastik kullanımındaki artış ve elektromanyetik alanlar, çocukların bağışıklık sistemini zayıflatıyor.
-
Modern Yaşamın Etkisi: Hızlı tüketim, hazır gıdalar, kimyasal içerikli oyuncaklar ve ekran karşısında geçirilen uzun saatler, lösemi riskini artıran modern çağın tehlikeleri olarak gösteriliyor.
Erken Tanı: Tedavi Başarısını Kökten Etkiliyor
Löseminin sinsice ilerleyen bir hastalık olması nedeniyle belirtileri sıklıkla yorgunluk, kansızlık veya solunum yolu enfeksiyonlarıyla karıştırılabiliyor. Prof. Dr. Canpolat, erken tanının önemini şöyle açıklıyor:
"Oysa erken tanı, sadece yaşam süresini değil, tedavinin başarısını da kökten etkiliyor. Hastalığın ilk evrelerinde tespit edilmesi durumunda çocukların büyük bölümü tamamen sağlığına kavuşabiliyor."
Tanı geciktikçe tedavi sürecinin uzadığını, ilaç dozlarının arttığını belirten uzman, ailelerin en küçük şüphede bile vakit kaybetmeden uzmana danışması gerektiğini vurguluyor.
Tedavide "Hedefe Yönelik" Dönüşüm
Çocukluk çağı kanserleri içerisinde yüzde 30 ile en sık görülen löseminin tedavisinde bilim dünyası son yıllarda önemli ilerleme kaydetti. Prof. Dr. Canpolat, günümüzde artık sağlıklı hücreleri koruyarak yaşam kalitesini yükseltmenin hedeflendiğini belirtiyor:
-
Hedefe Yönelik İlaçlar: Geçmişteki kemoterapilerin aksine, artık sadece lösemi hücrelerine yönelen hedefe yönelik ilaçlar kullanılıyor.
-
Yan Etki Azalması: Bu yeni yaklaşımlar sayesinde saç dökülmesi, mide bulantısı gibi yan etkiler daha az görülüyor ve çocuklar tedavi sürecini daha iyi tolere ediyor.
Çocuklarda Löseminin 5 Öncü Sinyali: Anne-Babalar Dikkat!
Prof. Dr. Cengiz Canpolat, lösemiye işaret edebilecek ve ailelerin kesinlikle ihmal etmemesi gereken 5 öncü belirtiyi sıralıyor:
-
Sebepsiz Morluklar: Vücutta çarpma sonucu olmayan, sık tekrarlayan, geç iyileşen veya bacakların üst kısımlarında nedeni belirsiz ortaya çıkan morluklar. Anne-babaların bu durumu "çocuk sürekli düşüyor" diyerek geçiştirmemesi gerekiyor.
-
Burun ve Diş Eti Kanamaları: Kendiliğinden başlayan, uzun süren, tekrarlayan burun kanamaları veya fırçalama sırasında kolayca kanayan diş etleri, pıhtılaşma sorununa işaret edebilir.
-
Sık Tekrarlayan Ateş ve Enfeksiyonlar: Basit bir soğuk algınlığının uzaması, tekrarlayan boğaz iltihapları ve sık sık ateşlenme, bağışıklık sisteminin baskılandığını gösterebilir. Bu duruma kol-bacak ağrısı eşlik ediyorsa uyanık olunmalıdır.
-
Lenf Bezlerinde Büyüme: Enfeksiyon sonrası küçülmeyen, aksine büyüyen, dokununca hassasiyet olmayan ve yüksek ateşin eşlik ettiği lenf bezi büyümeleri (özellikle boyun, koltuk altı, kasık).
-
Bitmeyen Halsizlik ve Yorgunluk: Eskiden enerjik olan çocuğun oyunlara ilgisini kaybetmesi, sık dinlenme isteği, belirgin solgunluk ve uykuya dalma güçlüğü. Bu durum, kansızlık nedeniyle oksijen taşıma kapasitesinin azaldığını gösterebilir.
|
