50 Yaş Üstü Erkeklerde Önemli Bir Sağlık Sorunu: Prostat Kanseri
Prostat kanseri, akciğer kanserinden sonra erkeklerde en sık görülen ikinci kanser türü olarak öne çıkıyor. Genellikle erken evrede belirti vermeyen bu hastalık, özellikle 50 yaş üstü erkeklerde daha sık görülüyor. Bayındır Söğütözü Hastanesi Üroloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. İzak Dalva, farkındalığın, erken teşhisin ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının hayati önem taşıdığını belirtiyor.
Risk Faktörleri ve Belirtileri
Prof. Dr. İzak Dalva, prostat kanseri riskini artıran faktörleri şöyle sıralıyor:
-
Yaş: Hastaların yaklaşık %60'ı 65 yaş ve üzeri. 50 yaş altı erkeklerde nadir görülse de, bu gruptaki kanserler daha agresif seyredebilir.
-
Genetik Yatkınlık: Ailede prostat kanseri öyküsü bulunması, özellikle baba veya kardeşin 60 yaşından önce bu hastalığa yakalanması riski artırıyor. BRCA1 ve BRCA2 gibi gen mutasyonları da riski yükseltiyor.
-
Diğer Faktörler: Şeker hastalığı, obezite, D vitamini eksikliği, erkek tipi kellik ve düşük boşalma sıklığı da risk faktörleri arasında yer alıyor.
Hastalığın ilerleyen aşamalarındaki belirtiler ise idrar yapma güçlüğü, sık idrara çıkma, idrarda kanama, bel veya sırt ağrısı, halsizlik ve kansızlıktır. Bu belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden doktora başvurmak hayati önem taşıyor.
Erken Teşhis ve Tarama Yöntemleri
Prof. Dr. Dalva, erken teşhisin tedavi başarısını artırdığını ve lokalize (vücudun diğer bölgelerine yayılmamış) kanserlerde tedavi şansının yüksek olduğunu vurguluyor. Erken teşhis için kullanılan yöntemler:
-
PSA (Prostat Spesifik Antijen) Testi: Bu kan testi, prostat kanseri taramasında kullanılan temel yöntemdir. Kandaki PSA düzeyine göre risk belirlense de, tek başına kesin tanı koydurmaz.
-
Rutin Kontroller: 50 yaşından itibaren tüm erkeklere, ailede hastalık öyküsü varsa 40 yaşından itibaren ise daha erken yaşlarda PSA testi önerilebilir.
-
Kesin Tanı: PSA yüksekliği durumunda, Prostat MR incelemesi ve füzyon iğne biyopsisi gibi daha ileri teknolojik yöntemlerle kesin tanı konuluyor.
Korunma ve Sağlıklı Yaşam Önerileri
Prostat kanserinden korunmak için yaşam tarzı değişikliklerinin önemine değinen Prof. Dr. Dalva, şu önerilerde bulunuyor:
-
Beslenme: Sağlıklı beslenmek, düzenli spor yapmak ve kilo kontrolünü sağlamak.
-
Gıda Tercihleri: Alkol ve yağlı gıdaları sınırlamak, süt ve et ürünlerini az tüketmek. Antioksidan açısından zengin olan nar, yeşil çay, brokoli ve domates gibi besinleri bolca tüketmek.
|
