Uzmanlardan Deprem Korkusu Uyarısı: "Psikolojik Dayanıklılık da Afet Hazırlığının Parçasıdır"
Türkiye'nin kaçınılmaz bir gerçeği olan depremler sonrası, milyonlarca insan artan kaygı ve korkuyla mücadele ediyor. Uzmanlar, bu korkunun normal sınırları aştığında günlük yaşamı ve bedensel sağlığı olumsuz etkileyen kronik bir kaygı bozukluğuna dönüşebileceğine dikkat çekerek, psikolojik dayanıklılığın afet hazırlığının ayrılmaz bir parçası olduğunu vurguluyor.
Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi'nden Prof. Dr. Önder Kavakçı ve Klinik Psikolog Mader Bengisu Bilgen, konuyla ilgili önemli uyarılarda bulundu.
Güven Duygusunun Sarsılması ve Kronikleşen Belirtiler
Prof. Dr. Önder Kavakçı, depremin, insanların yuvalarını ve bastıkları toprağı güvenli kabul etme inancını kökten sarstığını ve "hiçbir yer güvenli değil" algısına yol açtığını belirtiyor. Tekrarlayan sarsıntıların sürekli bir tehdit algısı yarattığını ve bu durumun kronikleşebileceğini ifade ediyor:
🗣️ "Sürekli tetikte yaşamak, gerçek bir yaşam biçimi değildir. İnsan zihni bu gerilime uzun süre dayanamaz."
Uzmanlara Göre Anksiyete Bozukluğuna İşaret Eden Belirtiler:
-
Sürekli tetikte olma, irkilme veya sarsıntı hissi (olmadığı halde).
-
Çarpıntı, nefes darlığı, baş dönmesi gibi bedensel tepkiler.
-
Uyku bozuklukları, kabuslar.
-
Tahammülsüzlük, huzursuzluk, sinirlilik.
-
Hissizlik, duygusal donukluk veya boşluk hissi.
Prof. Dr. Kavakçı, deprem sonrası bir iki gün süren tedirginliğin normal olduğunu, ancak yoğun kaygı ve bedensel belirtilerin haftalarca devam etmesi durumunda profesyonel destek alınması gerektiğini belirtiyor.
Çocuklar Üzerindeki Etkiler ve Ebeveynlere Öneriler
Çocukların tehlikeye karşı tepkilerini büyüklerinden öğrendiklerini belirten Kavakçı, yetişkinlerin sakin kalmasının, çocukların olayı daha kolay atlatmasına yardımcı olduğunu söyledi.
Ebeveynlere Öneriler:
-
Çocuklara yaşına uygun, doğru bilgiler verin.
-
Korkularını küçümsemeyin, "bir şey olmaz" demeyin.
-
Yanında olduğunuzu hissettirin, mümkünse yalnız bırakmayın.
-
Televizyon veya sosyal medyadaki yıkıcı görüntülere sınırlama getirin.
Tedavinin Önemi ve Sinir Sistemini Sakinleştirme
Klinik Psikolog Mader Bengisu Bilgen, temel güven duygusu sarsılan bireylerin normal hayata dönüşte güçlük çektiğini, en ufak sarsıntıda dahi paniklemenin psikolojik sorunların başladığına işaret ettiğini söyledi.
Uzman Yardımı Gerektiren Durumlar:
-
Travmatik tepkilerin şiddetlenmesi ve kişinin işlevselliğini bozması.
-
Belirtiler dolayısıyla kişinin yaşam alışkanlıklarına (iş, eğitim, ilişkiler) dönmekte güçlük çekmesi.
Bilgen, gerekli tedavinin zamanında yapılmamasının depresyon, anksiyete bozuklukları, alkol-madde bağımlılığı gibi sorunların kronikleşmesine neden olabileceği uyarısında bulundu.
Ritmik Hareketle İyileşme Yolları:
Travma sonrası iyileşmenin bedeni düzenleyerek başladığını belirten Bilgen, yürüyüş, koşu, bisiklete binme gibi tekrarlı hareketlerin sinir sistemini sakinleştirerek psikolojik toparlanmayı hızlandırdığını kaydetti.
Genel Öneriler:
-
Günü yeniden yapılandırın ve uykuyu koruyun.
-
Tanıdık, güvenilir insanlarla bir arada olun.
-
Duygularınızı konuşmak istemiyorsanız yazarak, resim yaparak veya müzik dinleyerek ifade edin.
Belirsiz Bilgilerden Kaçının
Bilgen, deprem uzmanı olmayan kişilerin, özellikle astrologların sosyal medya üzerinden tahmin paylaşmasının kaygıyı artırdığını ve toplumsal korkuyu olumsuz etkilediğini belirtti. Temel güven duygusu sarsılan bireylerin doğruluğu araştırmadan duyduklarına kolayca inanabileceğini, bu tür belirsiz paylaşımların toplumsal kaygıyı derinleştirdiğini ekledi. |
