Bugün sizi zaman tünelinde bir yolculuğa çıkaralım ha;
Ne dersiniz?
533 yıl geriye, 1492 yılının İspanya’sına..
Kimileriniz hemen anladı mevzuyu;
1492’de İspanya’daki Yahudilerin ülkeyi terk etmelerini emreden karar;
“Elhamra Fermanı” İspanya’nın Katolik Kralı II. Fernando tarafından yayımlanır ve Yahudilere ya Hristiyanlığa geçmeleri ya da ülkeyi terk etme zorunluluğu getirilir!
Sonra?
150 bine yakın Yahudi, İspanya’dan ayrılmak zorunda kalır!
Bir kısmı Portekiz, Osmanlı Devleti, Kuzey Afrika, İtalya şehir devletleri, Hollanda’ya göçerler!
Osmanlı’ya sığınan Yahudiler İstanbul, Selanik, Edirne, Bursa, İzmir gibi şehirlere yerleştirilir!
Sefarad İbrani dilinde İspanya’ya verilen addır!
Bugün “Sefarad Yahudileri” dendiğinde:
1492 sürgünüyle İspanya’dan ayrılan Yahudilerin soyundan gelenler, anlaşılır!
İspanya geçmişten bu yana “Katolik” çoğunluğa sahip bir ülkedir!
Kültürel gelenek, tatil, bayram ve toplumsal gelenekleri Katolik kimlikten etkilenmiş durumdadır.
İspanya’dan Vatikan Şehir Devletine geçelim ve soralım;
Papa kimdir?
Papa, Katolik Kilisesi’nin ruhani lideridir!
Yani Dünya Katoliklerinin en üst düzey otoritesidir ki, yaklaşık 1. buçuk milyara yakın kişiyi kapsar!
Aynı zamanda;
Roma Piskoposudur!
Yine aynı zamanda;
Vatikan Şehri Devleti’nin Devlet Başkanıdır!
Şimdi günümüze gelelim ve konuyu özele indirgeyelim;
Geçtiğimiz hafta içinde Türkiye’yi ziyaret eden Son Papa 14. Leo’yu getirelim ekrana;
Anlayacağınız Papa ile İspanya arasında bağ kuracağız!
Papa’nın annesi Mildred Martínez’in İspanyol kökenli olduğu bilgisi var!
Yani;
İspanya Katolik,
Papa Katoliklerin Ruhani Lideri,
Papa’nın Annesi İspanyol Asıllı..
Bağı kurduk mu?
Hem de üç kanaldan!
Tekrar zaman tünelimize girelim ve 100 yıl geriye gidelim;
Osmanlı Devletinin yıkılmasında başı çekenler işte bu kucak açtığımız yahudilerin torunlarıdır!
Hani demiştik ya;
Osmanlı tarafından İstanbul, Selanik, Edirne, Bursa, İzmir gibi şehirlere yerleştirilen Sefarad Yahudileri!
Parantez içinde söyleyelim;
(Onlar Osmanlı’yı parçalayıp tarih sahnesinden kaldırdılar ama tarih sayfalarını silmeyi başaramadılar!
Artı o yahudilerin bize bir “İmparatorluk” borçları var!
Zira onlar Osmanlı’yı yıkalı 100 yıl geçti ama biz “Misilleme” yapmadık!)
Parantez içindeki sözler Dayımıza aittir, çayı demli içince..
Öyle işte..
Papa’nın Türkiye’ye gelişi nerelere sürükledi bizi görüyorsunuz değil mi?
Bitirirken Gazze’ye bakış atmadan olmazdı;
Ne söyledi Papa giderayak;
“İsrail’in soykırım uyguladığı Filistin sorununda;
“İki Devletli Çözüm” yolunun hâlâ “tek gerçekçi ve adil çözüm!” olduğunu üzerine basa basa söyledi!
“Papa’nın Görüşleri Hıristiyan Aleminin Ortak Ortak Görüşüdür!” diyebilir miyiz?
“Ortak Görüş” diyemeyiz belki ama;
“Katolik dünyasında geniş kabul göreceğini..” söyleyebiliriz!
Peki Filistin sorununun çözümünde aynı çizgide buluşan aktörlerimiz?
“Türkiye, Papa-Vatikan ve İspanya”
Ağrıttık başınızı ama, konuyu daha kısaca analatabilecek edebî seviyede değiliz açıkçası!
Atam Fatih çocukluk arkadaşı Sadık’ı Vatikan’ın kalbine kadar sokmuş, kardinalliğe kadar yükselen Sadık Papalık koltuğuna oturacakken..
Ömrü vefa etmemiş Atamın,
Ve yarım kalan bir hayal..
Yedi iklimde at koşturan atalarımızı izlerken,
Gölgesinden korkan bir topluma dönüşmüşüz!
Neymiş efendim;
“Papa Türkiye’ye Neden Gelmiş?”
Dayım mırıldanıyor sanki;
“Niye gelmişmiş; İsrail’e kefen biçmeye gelmiş!”
“Vatikan-İspanya-Türkiye”
Yeni Bir Blok mu?
İstedik ki farklı pencerelerden de bakalım olaylara aradabir..
Mahmut Çetin
|
