Yeni yıl hedefleri listelenirken sağlık genellikle en başa yazılır ancak uygulamada en sona kalır. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çağatay Öktenli, yıl sonunun vücudumuz için bir "durum raporu" alma ve geleceğe yatırım yapma zamanı olduğunu vurguluyor.
Neden Sağlık Taraması?
Pek çok ciddi hastalık, başlangıç aşamasında herhangi bir ağrı veya belirti göstermez. Taramaların asıl gücü "sessiz ilerleyen" rahatsızlıkları yakalamaktır:
-
Gizli Tehlikeler: Hipertansiyon, diyabet ve kolesterol yüksekliği gibi metabolik sorunlar erkenden tespit edilerek damar sertliği ve kalp krizinin önüne geçilebilir.
-
Erken Teşhis Hayat Kurtarır: Meme, rahim ağzı, prostat, kalın bağırsak ve akciğer kanserlerinde tedavi başarısı tamamen erken fark edilmeye bağlıdır.
-
Yaşam Kalitesi: Vitamin-mineral eksiklikleri (B12, D vitamini vb.) ve tiroit bozuklukları yorgunluğunuzun asıl sebebi olabilir.
İdeal Bir Taramada Neler Olmalı?
Kişiye göre özelleştirilse de standart bir "sağlık check-up" paketi şu temel unsurları içermelidir:
-
Laboratuvar: Kan şekeri, kolesterol paneli, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri, tam kan sayımı.
-
Görüntüleme: Akciğer filmi, tiroit ultrasonu ve tam batın (karın içi organlar) ultrasonu.
-
Kansere Özel: Kadınlarda mamografi ve Pap-smear/HPV testleri; 50 yaş üstünde kolonoskopi veya gaitada gizli kan testi.
-
Kemik Sağlığı: Özellikle menopoz dönemindeki kadınlar ve ileri yaştaki erkekler için kemik yoğunluğu ölçümü.
Yaşa Göre Kontrol Sıklığı
-
30 Yaş Altı: Risk faktörü yoksa 2-3 yılda bir genel kontrol yeterlidir.
-
40 Yaş Üstü: Metabolizmanın değiştiği bu dönemden itibaren kontrolün her yıl düzenli yapılması şarttır.
-
Genetik Faktör: Aile öyküsünde kanser veya kalp hastalığı olanlar bu taramalara çok daha erken yaşlarda başlamalıdır.
|
