İŞKUR Binasında "Belediye Engeli" Danıştay’dan Döndü

İŞKUR Binasında "Belediye Engeli" Danıştay’dan Döndü: Arka Blok Yıllardır Beklemede!

ESKİŞEHİR — Eskişehir’in merkezinde, Cengiz Topel Caddesi üzerinde yükselen yeni İŞKUR binası, dışarıdan tamamlanmış görünse de arka taraftaki "temel kolonları" bir ibret vesikası gibi durmaya devam ediyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından planlanan ancak yerel belediyelerin açtığı davalarla budanan projenin arka kısmındaki 3 katlı blok, belediye engeli nedeniyle yıllardır çürümeye terk edilmiş durumda.

Bakanlık "Yapalım" Dedi, Belediyeler "Durdurdu"

Süreç, 2014 yılında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın hazırladığı vizyoner planla başladı.  Bakanlık, bölgedeki ihtiyacı karşılamak amacıyla ön cephede 8 katlı, arka sokak cephesinde ise 3 katlı bitişik nizam bir yapılaşma öngörmüştü¹. Ancak Eskişehir’deki yerel yönetimler (Tepebaşı ve Büyükşehir Belediyeleri), bu yatırımı desteklemek yerine hukuk yoluna başvurmayı tercih etti:

• Mevzuat Bahanesi: Tepebaşı Belediyesi, binalar arası mesafeyi ($h/2$) gerekçe göstererek plana itiraz etti

• Yargı Kilidi: İtirazın reddedilmesi üzerine açılan dava neticesinde, Eskişehir 1. İdare Mahkemesi 2015 yılında bakanlığın planını iptal etti

• Yarım Kalan Temel: Bu iptal kararı nedeniyle, temeli atılan ve kolonları yükselen arka blok inşaatı bıçak gibi kesildi

Belediyeler Kendi Planını Dayattı

Mahkeme kararıyla eli kolu bağlanan bakanlık, hizmetin aksamaması için belediyelerin sunduğu kısıtlı plana boyun eğmek zorunda kaldı.  2016 yılında belediye meclislerinden geçen yeni planda, projenin en önemli parçalarından biri olan 3 katlı arka blok tamamen silindi⁵. Sonuç olarak:

•  Ön cephedeki bina 2018 yılında zorlukla tamamlanabildi

•  Arka tarafta yapılması planlanan ek bina alanı, belediyelerin "imar ısrarı" nedeniyle sadece atılan kolonlardan ibaret kaldı

Danıştay Son Noktayı Koydu: "Belediyelerin Engellemesi Haksız!"

Haberin en can alıcı noktası ise Danıştay’dan gelen son karar oldu. Peki, önündeki engelleme kalktı mı? Evet, hukuki olarak engel kalkmış görünüyor.

 Danıştay 6. Dairesi, belediyenin itirazıyla yerel mahkemenin verdiği iptal kararını bozdu⁸.  Yani en üst yargı mercii, bakanlığın en başta hazırladığı (arka tarafta 3 katlı bina içeren) planın aslında mevzuata uygun olduğuna ve belediyenin açtığı davanın haksız olduğuna hükmetti

Yatırım Gecikti, Milli Servet Beklemede

 Sonuç itibarıyla, belediyelerin "mevzuat" ve "bahçe mesafesi" diyerek mahkemeye taşıdığı süreç, Eskişehir’e kazandırılacak tam donanımlı bir kamu yatırımının yıllarca topal kalmasına neden oldu¹⁰. Bugün İŞKUR binasının arkasında paslanmaya yüz tutan o kolonlar, yerel yönetimlerin merkezi yatırımlara karşı takındığı engelleyici tavrın bir sembolü olarak duruyor. Yargı kararıyla haklılığı tescillenen bakanlığın, bu atıl kalan kısmı tamamlayıp tamamlamayacağı ise merak konusu.

İŞKUR binasının yapım süreci, yerel belediyelerin itirazları ve açtığı davalar nedeniyle yaklaşık 10 yıllık bir hukuk ve bürokrasisi sarmalına dönüşmüştür. İşte yatırımın nasıl geciktirildiğini gösteren kronolojik akış:

İŞKUR Yeni Hizmet Binası Süreç Zaman Çizelgesi

• 03 Mart 2014: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Cengiz Topel Caddesi’ne bakan kısmı 8 kat, İş Bulma Sokak’a bakan kısmı ise 3 kat olacak şekilde hazırlanan imar planı değişikliğini onayladı .

• Mayıs 2014: Tepebaşı Belediyesi, "arka bahçe mesafesi" mevzuatını gerekçe göstererek plana itiraz etti; ancak bu itiraz Bakanlık tarafından reddedildi .

• 2014 Sonu: İtirazı reddedilen Tepebaşı Belediyesi, projenin durdurulması için konuyu yargıya taşıyarak dava açtı.

• 2015: Eskişehir 1. İdare Mahkemesi, belediyenin açtığı dava sonucunda Bakanlığın hazırladığı planı iptal etti. Bu karar, arka tarafta temeli atılan 3 katlı blok inşaatının durmasına neden oldu.

• Aralık 2015 - Ocak 2016: Mahkeme iptali sonrası Tepebaşı ve Eskişehir Büyükşehir Belediye Meclisleri, kendi kısıtlayıcı planlarını onayladı.  Bu yeni planda, arka taraftaki 3 katlı yapılaşma izni kaldırılarak proje daraltıldı.

• 2018: Belediyelerin engellemeleri nedeniyle projenin sadece ön cephedeki kısmı tamamlanabildi ve bina hizmete açıldı; arka taraftaki kolonlar ise atıl halde kaldı.

• 04 Nisan 2024: Yıllar süren temyiz süreci sonucunda Danıştay 6. Dairesi, belediyenin açtığı dava üzerine verilen yerel mahkeme kararını bozdu.  Böylece belediyenin 10 yıl önce başlattığı engelleme sürecinin hukuka aykırı olduğu tescillenmiş oldu.

Belediyelerin "mevzuat" gerekçesiyle yargıya taşıdığı süreç, kamu yatırımının tam kapasiteyle hayata geçmesini engellemiş ve yatırımın yıllarca gecikmesine sebep olmuştur. Danıştay'ın son kararı, arka tarafta bekleyen 3 katlı binanın yapılmasının önündeki hukuki engeli kaldırmış durumdadır.