Dünyada psikolojiye olan ilginin artmasıyla bazı terimlerin de giderek popülerleştiği bir gerçek. Örneğin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu kısaca DEHB, hemen her ebeveynin gündeminde olan bir konu. Bilişsel alanları değerlendirebilen bir test ile doğru tanının rahatlıkla konulabildiğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Uzman Psikolog Jülide Unutmaz, “Artık herkes kendinde ya da çocuğunda bilinçsizce DEHB’den şüpheleniyor. Oysa bu saptamanın yapılabilmesi için bilimsel ve güvenilir bir değerlendirme şart. Moxo dikkat testi bu noktada hem uzmanlara hem de ailelere büyük bir kolaylık sağlıyor” dedi.
Bilgisayar destekli bir dikkat performans testi olan Moxo, görsel ve işitsel dikkat dağıtıcılarla, kişinin dikkatini sürdürme ve tepki verme becerisini ölçüyor. Testin; DEHB, dürtüsellik, dikkat dağınıklığı, hiperaktivite, öğrenme güçlüğü ve bazen de diğer nöropsikiyatrik durumların ayrımına yardımcı olduğunu ifade eden Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Uzman Psikolog Jülide Unutmaz, “Klinik değerlendirme sonucunda psikiyatrist, nörolog veya psikolog gibi bir uzman, tanıya yardımcı olması için Moxo testi isteyebilir. Bilgisayar başında ve birebir uzman eşliğinde yapılan çalışmada, katılımcı belirli semboller göründüğünde hızlı ve doğru şekilde tepki vermeye çalışır. Kullanılan görsel ve işitsel dikkat dağıtıcılar aracılığıyla kişinin tepki süresi, doğruluğu, dürtüselliği ve yanlış tepkileri analiz edilir” dedi.
Test sonucu aynı gün içinde çıkabiliyor
Sadece çocuklar için değil yetişkinler için de başvurulabilecek bir yöntem olduğunun altını çizen Uzman Psikolog Jülide Unutmaz, “Altı yaşından itibaren uygulanabilen Moxo’nun 6-12 yaş arası çocuk, 13 yaş ve üzeri ergen-yetişkin versiyonları bulunuyor. Çocuklarda ortalama 15 dakika süren test, yetişkinlerde ise 18 dakika civarında tamamlanıyor. Testin süresi sabit olmakla beraber, kişisel özelliklere göre ortaya konan performans değişebiliyor. Uygulamadan sonra uzman değerlendirmesiyle elde edilen sonuçlar genellikle aynı gün veya 1-2 gün içinde katılımcılarla paylaşılıyor” şeklinde konuştu.
Gerçek hayatı simüle ediyor
Moxo’nun sadece dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu şüphesi taşıyan kişiler için kullanılmadığını belirten Unutmaz, “Testte dikkat, zamanlama, dürtüsellik ve hiperaktivite düzeyleri detaylıca değerlendirildiği için DEHB dışında dikkat problemleri, öğrenme güçlüğü ve terapi/ilaç öncesi-sonrası karşılaştırmalarında da fayda sağlıyor. Ancak tüm bunlara rağmen Moxo’nun kendi başına tanı koyamayacağı, klinik görüşme ve diğer verilerle birlikte sürece yalnızca destek olabileceği bilinmeli” dedi.
Bilimsel araştırmalarla desteklenmiş uluslararası yöntemin Türkiye'deki geçerlilik ve güvenilirlik çalışmalarının eksiksiz olduğunu dile getiren Unutmaz, “Moxo’nun klasik dikkat testlerinden farkı; gerçek hayattaki dikkat dağıtıcıları simüle etmesi, bilgisayar destekli olduğu için objektif veri sağlaması ve performans detaylı kategoriler içermesi olarak sıralanabilir” açıklamasında bulundu. |
