Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Berkin Toker, menisküs yırtıklarının son yıllarda sadece yetişkin sporcularda değil, çocuk ve ergenlerde de yaygınlaştığını belirtti. Doç. Dr. Toker, her menisküs yırtığının ameliyat gerektirmediğini vurgularken, bazı şikayetlerin ise acilen değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
Menisküs Yırtığı Neden Çocuklarda Artıyor?
Doç. Dr. Toker, son 10-15 yılda pediatrik menisküs yırtıklarıyla daha sık karşılaştıklarını belirterek artışın nedenlerini şöyle sıraladı:
-
Spora Erken Başlama ve Rekabet: Çocuk ve ergen yaş grubunda spora katılımın artması ve rekabetçi ortama erken girilmesi.
-
Ani Yüklenme: Basketbol veya futbol gibi dizin sıkça dönmeye maruz kaldığı branşlarda hazırlıksız spora başlama ve ani yüklenmeler.
-
Görüntüleme: MR gibi görüntüleme yöntemlerinin yaygınlaşmasıyla tanı konulan olgu sayısının artması.
-
Diskoid Menisküs: Doğuştan gelen ve zamanla şekil bozukluğu olan (C şekli) diskoid menisküs yapısının yırtık riskini artırması.
Dizlerde Alarm Veren Kritik Belirtiler
Menisküs yırtığı olan hastaların genellikle ağrı şikayetiyle başvurduğunu ve günlük aktivitelerinde düşüşler yaşadığını belirten Doç. Dr. Toker, özellikle şu belirtilerin ihmal edilmemesi ve acil değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı:
-
Kilitlenme: Dizde takılma veya kilitlenme hissi.
-
Şişlik ve Ağrı: Ani dönme veya çömelme sonrası ortaya çıkan ağrı ve şişlik.
-
Üzerine Basamama ve Gece Ağrısı: Dize yük verememe ve gece uykudan uyandıran ağrı.
-
Hareket Kısıtlılığı: Dizi tam bükememe veya tam açıp-kapayamama.
-
Tekrarlayan Boşalma: Dizde tekrarlayan boşalma-takılma hissi.
Sonbahar-Kış Tehdidi ve Evde Diz Güçlendirme
Doç. Dr. Toker, sonbahar ve kış aylarında kaygan zeminler, kış sporları, yetersiz ısınma ve fiziksel aktivite sürekliliğinin bozulmasının menisküs yırtığı riskini artırdığını belirtti.
-
Evde Güçlendirme: Diz çevresini kuvvetlendiren basit egzersizler, menisküs sağlığı açısından önemlidir.
-
İzometrik Egzersizler: En kolay yapılabilir ve en etkili olanlar, kas kasılması prensibine dayanan izometrik egzersizlerdir. Bu egzersizler, özellikle diz çevresi kasları olan kuadriseps kaslarını kuvvetlendirmede kritik rol oynar.
"Her Menisküs Yırtığı Ameliyat Gerektirmez"
Doç. Dr. Berkin Toker, MR'da menisküs yırtığı görülen hastaların çoğunun ameliyatsız (konservatif) yöntemlerle takip edildiğini belirterek yanlış algıyı düzeltti:
-
Ameliyatsız Tedavi: Aktivite modifikasyonu, kısa dönem ağrı-ödem kontrolü, kişiye özel fizyoterapi ve kuvvetlendirme programı tedavinin temel taşlarıdır.
-
Cerrahi Kararı: Yırtığın şekli, konumu, hastanın yaşı ve beklentisi gibi birçok faktör cerrahi kararında belirleyicidir.
-
Cerrahi Hedef: Cerrahi müdahalede ilk hedef, menisküsü onarmaktır (tamir). Tamir edilemeyen durumlarda ise menisküsün yırtık kısmının çıkarılması (menisektomi) uygulanır. Yeni implantlar, tamir şansını artırmaktadır.
|
