Kan kanserlerinin başında gelen lösemi, tüm çocukluk çağı kanserlerinin yaklaşık %35’ini oluşturmaktadır. 2-8 Kasım Lösemili Çocuklar Haftası dolayısıyla açıklamalarda bulunan Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü'nden Prof. Dr. Ahmet Demir, erken tanı ve farkındalığın lösemide yaşam şansını büyük ölçüde artırdığını vurguladı.
Lösemi, kemik iliğinde kan hücrelerinin kontrolsüz ve anormal şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkar. Başlangıçta soğuk algınlığı veya grip benzeri sinsi belirtilerle kendini gösterebilir, bu nedenle tekrarlayan ve tedaviye rağmen geçmeyen bu tür rahatsızlıkların önemsenmesi büyük önem taşır.
Löseminin Erken Belirtileri ve Vücuttaki Etkileri
Normalde kemik iliği, kırmızı, beyaz kan hücreleri ve trombositleri dengeli üretirken, lösemide olgunlaşmamış beyaz kan hücreleri (blastlar) hızla çoğalır ve normal kan hücrelerinin üretimini engeller.
Prof. Dr. Demir'in Uyardığı 8 Önemli Belirti:
-
Kansızlık (Anemi) Belirtileri: Halsizlik, çabuk yorulma, baş dönmesi.
-
Kanama Eğilimi: Diş eti, burun kanamaları, ciltte morluklar veya peteşi (noktasal kanamalar).
-
Enfeksiyonlara Yatkınlık: Sık veya uzun süren, tedaviye dirençli enfeksiyonlar.
-
Kemik ve Eklem Ağrıları.
-
Lenf Bezlerinde Büyüme: Boyun, koltuk altı veya kasık bölgesinde ağrısız şişlikler.
-
Karın Şişliği veya Kitle (Karaciğer ve dalak büyümesinden kaynaklanır).
-
Genel Durum Değişiklikleri: İştahsızlık, kilo kaybı, gece terlemeleri.
-
Nörolojik Belirtiler (İleri Evrede): Baş ağrısı, kusma, görme bozukluğu, denge sorunları.
Tanı ve Tedavi Başarısı
Lösemi, hızla ilerleyen ancak erken teşhis edildiğinde tedaviyle tamamen iyileşme şansı yüksek bir hastalıktır.
-
Altın Standart Tanı: Kesin tanı, Kemik İliği Aspirasyonu ve Biyopsisi ile konulmaktadır. Tanı sürecinde öncesinde Tam Kan Sayımı ve Periferik Yayma testleri yapılır.
-
Erken Tanının Önemi: Çocukluk çağı Akut Lenfoblastik Lösemisi'nde (ALL) erken tanı, iyileşme oranını oldukça yükseltir. Erken müdahale ile ciddi kansızlık, organ yayılımı (dalak, karaciğer, beyin gibi) ve hayati risk gelişmeden tedaviye başlanabilir. Bu sayede genellikle daha kısa süreli ve daha az yoğun kemoterapi protokolleri yeterli olmaktadır.
6 Önemli Risk Faktörü
-
Genetik ve Kalıtsal Faktörler: Down sendromu, Fanconi anemisi, Bloom sendromu gibi konjenital sendromlar.
-
Radyasyon Maruziyeti: Yüksek doz iyonize radyasyon, anne karnında maruziyet.
-
Kemoterapi veya Diğer İlaçlar: Daha önce başka kanser nedeniyle kemoterapi (alkilleyici ajanlar) almış olmak.
-
Çevresel ve Kimyasal Etkenler: Benzen, tarım ilaçları (pestisitler), ağır metaller.
-
Bağışıklık Sistemi Bozuklukları: Doğumsal immün yetmezlikler (Wiskott-Aldrich sendromu) veya edinsel immün baskılanma.
-
Diğer Olası Faktörler: Bazı viral enfeksiyonlar.
Prof. Dr. Demir, ailelere belirtilerin farkında olmaları ve vakit kaybetmeden hekime başvurmaları yönünde çağrıda bulundu. |
