Yalnızlıkta Doz Önemli: Azı Karar, Çoğu Zarar!

Modern yaşamın getirdiği hız ve bireyselleşme ile yalnızlık, hem sosyolojik hem de psikolojik nedenlerle ortaya çıkan karmaşık bir olgu haline geldi. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, 11 Kasım Yalnızlar Günü kapsamında yalnızlığın potansiyel yararları ve derin zararları hakkında önemli bilgiler verdi.

Yalnızlığın Sosyolojik ve Psikolojik Nedenleri

Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, modern dünyada bireylerin neden yalnız kaldığını çeşitli faktörlerle açıkladı:

• Sosyolojik Nedenler: Şehir yaşamı, yalıtılmış konutlar ve geçici yerleşimler nedeniyle aidiyet duygusu zayıflıyor ve derin sosyal ilişkiler kurmak zorlaşıyor.

• Psikolojik Nedenler:

  • Narsisizm: Kişinin kendini aşırı önemli ve hayatın merkezinde görmesi, başkalarına alan açmamasına ve fedakârlıktan kaçınmasına yol açarak sonunda yalnızlıkla karşılaşmasına neden olabilir.

  • Olumsuz Beklentiler/Travmalar: Geçmişte yaşanan dışlanmışlık ve hayal kırıklıkları, gelecekteki ilişkilere dair korku yaratabilir ve kişiyi sosyal ilişkilerden kaçınmaya itebilir.

  • Tercih Edilen Konfor: Hesap soran kimsenin olmaması, birileri için bir şey yapma gereksiniminin olmaması, bireye istediği gibi yaşama olanağı sunan bir konfor sağlar ve bazı insanlar bu yüzden yalnızlığı tercih edebilir.

Yalnızlığın Faydaları: Üretkenlik ve Kişisel Sorgulama

Aydın, yalnızlığın her zaman olumsuz bir durum olarak görülmemesi gerektiğini, tam tersine birçok fayda sağlayabileceğini ifade etti:

• Yaratıcı Üretkenlik: Yalnızlık, şairlerin şiir yazması veya mühendislerin büyük projelere imza atması gibi durumlarda yaratıcı bireylerin üretkenliklerini artırabildikleri bir süreç olabilir.

• İçsel Deneyim: Kişisel meselelerini düşünme, kendini ve diğer insanlarla ilişkilerini sorgulama ve dünyayı daha iyi anlama zamanları olarak tanımlanabilir.

• Tercih Edilen Yalnızlık: İdeal hedeflere ulaşmak için gerekli olan bu süreç, bireyde büyük bir tatmin ve huzur duygusu yaratabilir.

Yalnızlığın Zararları: Ne Zaman Tehlikeli Hale Gelir?

Uzman Klinik Psikolog Aydın, yalnızlığın dozu ayarlanmadığında, bireyi zehirleyebilecek bir ilaç gibi olduğunun altını çizdi:

❗ Kritik Eşik: "Eğer yalnızlık, bireyde derin duygusal yaralar oluşturmaya başlıyorsa, sevilmediğini, hayatta bir yerinin olmadığını ve aidiyet duygusunun eksik olduğunu hissetmesine yol açıyorsa, bu durum yalnızlığın zararlı bir hale geldiğini gösterir."

Fiziksel ve Ruhsal Sağlık Üzerindeki Olumsuz Etkiler:

• Fiziksel Etkiler: Uyku problemleri, artan stresin vücutta çeşitli sağlık sorunlarına yol açması, obezite ve tansiyon problemleri.

• Ruhsal Etkiler: Depresyon ve anksiyete bozukluğu gibi psikiyatrik hastalıklara yakalanma olasılığının artması, kaygılı ve endişeli olma eğilimi.

Kalabalıkta Yalnızlık

Aydın, yalnızlığın etrafta kimsenin bulunmaması anlamına gelmediğini vurgulayarak, kalabalıklar içinde de yalnızlık hissi yaşanabileceğini belirtti. Bu durumun, kişinin bulunduğu ortama ve diğer bireylere aidiyet hissetmemesi ile ilgili olduğunu, kişinin kendini değerli, sevilebilir, takdir edilen bir parça olarak görmemesiyle ortaya çıktığını ifade etti.