Havaların soğuması, günlerin kısalması ve güneş ışığının azalmasıyla birlikte ortaya çıkan "Kış Depresyonu" (Mevsimsel Depresyon), sadece yetişkinleri değil, çocuk ve ergenleri de etkiliyor. Üzüntü, isteksizlik ve enerji düşüklüğü gibi belirtiler, altta yatan başka bir neden yoksa bu durumu akla getiriyor.
Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Klinik Psikologu Ayşegül Nezor, bu bozukluğun mevsim geçişleriyle ortaya çıkan depresif ruh haliyle karakterize olduğunu belirtiyor .
Belirtiler ve Biyolojik Nedenler
Klinik Psikolog Ayşegül Nezor, çocuklar ve ergenlerde kış depresyonunun genellikle sonbahar ve kış aylarında belirginleştiğini ifade etti .
Görülen Başlıca Belirtiler:
-
Enerji düşüklüğü ve isteksizlik .
-
Uyku düzenindeki değişiklikler .
-
Derslerde zorlanma ve sinirlilik .
-
Aşırı yorgunluk .
-
Karbonhidrat isteği ve kilo artışı .
Biyolojik Etken: Kış depresyonunun nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, güneş ışığının azaldığı günlerde vücudun biyolojik ritminin bozulması ve melatonin düzeylerindeki değişimlerin bu tabloya yol açtığı düşünülmektedir . Bu belirtiler bahar ve yaz aylarında kendiliğinden azalır veya ortadan kalkar .
Ebeveynlere Yönelik Önleyici ve Destekleyici 4 Öneri
Ebeveynlerin bu süreçte önleyici ve destekleyici rolünün çok önemli olduğunun altını çizen Nezor, ruh halini ve uyku düzenini iyileştirmek için şu adımları öneriyor:
-
Dışarı Çıkmaya Teşvik: Çocukları gündüz saatlerinde dışarı çıkmaya, açık havada oyun oynamaya veya ailece yürüyüş yapmaya teşvik edin . Fiziksel aktivite, serotonin düzeyini artırır ve uyku düzenini iyileştirir .
-
Işık Kullanımı: Evin pencerelerinden daha fazla ışık almak, odaları aydınlatmak ve karanlık saatlerde güçlü lambalar kullanmak ruh halini yükseltebilir .
-
Yaşam Tarzı Düzenlemeleri: Düzenli uyku saatleri, dengeli beslenme ve abur cubur tüketiminin azaltılması enerji ve ruh hali üzerinde olumlu etki yaratacaktır .
-
Kısa Tatil: Kış ortasında güneşli bir bölgeye yapılacak kısa bir aile tatili, motivasyonu ve enerji düzeyine katkı sağlayabilir .
Ne Zaman Profesyonel Yardım Alınmalı?
Klinik Psikolog Ayşegül Nezor, her çocuğun kışın bir miktar enerji düşüklüğü ve hüzün yaşayabileceğini, bunun "kış depresyonu" ile karıştırılmaması gerektiğini vurguluyor . Ancak şu belirtiler varsa profesyonel bir değerlendirme şarttır:
-
Çocuk veya ergenin okul, ev ve sosyal yaşamının bozulması .
-
Daha önce keyif aldığı aktivitelerden artık keyif almaması .
-
"Hiçbir şeyin düzelmeyeceğine" dair umutsuzluk hissinin belirginleşmesi .
-
Bu belirtilerin iki haftadan uzun sürmesi .
Nezor, uzun süre devam eden belirtilerin "yorgunluk" olarak geçiştirilmemesi gerektiğine dikkat çekerek, erken teşhis ve müdahale ile kış depresyonunun bilişsel davranışçı terapi, yaşam tarzı düzenlemeleri ve medikal tedavilerle kontrol altına alınabileceğini belirtti . Işık terapisi (fototerapi) ise çocuklarda hekim onayıyla planlanmalıdır . |
