Toplum Çalışmaları Enstitüsü (TÇE) tarafından yayımlanan "Kentte Çocuk Olmak" raporu, Eskişehir’in geleceği adına endişe verici bir tabloyu gözler önüne serdi. Rapora göre Eskişehir, çocuk odaklı yerel yönetim vizyonunda Türkiye genelinde üst sıralarda yer alsa da, çocuk nüfus oranındaki keskin düşüş şehrin demografik bir krizle karşı karşıya olduğunu gösteriyor.
Eskişehir Türkiye Ortalamasının Çok Altında Kaldı
Raporda yer alan TÜİK verilerine dayalı analiz, Eskişehir’in çocuk nüfusu bakımından Türkiye’nin en düşük oranlarına sahip illerinden biri olduğunu kanıtladı:
-
Çocuk Nüfus Oranı: Türkiye genelinde 0-19 yaş arası çocuk nüfus oranı %28,43 iken, bu oran Eskişehir’de %23,16 seviyesinde kaldı.
-
Büyükşehirlerle Kıyaslama: Şanlıurfa (%47,66) ve Mardin (%41,02) gibi illerle kıyaslandığında Eskişehir, çocuk nüfusu bakımından adeta bir "yaşlı kenti" görünümüne büründü.
-
En Küçük Yaş Grubu Alarm Veriyor: Şehirdeki 0-4 yaş arası bebek ve çocukların toplam nüfusa oranı sadece %4,59 olarak kaydedildi. Bu rakam, Türkiye genelindeki %5,93’lük ortalamanın çok altında bir seyir izliyor.
Sosyo-Ekonomik Etkiler ve "Yaşlı Kent" Riski
Raporda paylaşılan veriler, Eskişehir’deki toplam doğurganlık hızının kadın başına 1,34 çocukla sınırlı kaldığını gösteriyor. Türkiye ortalaması olan 1,70’in bile altında kalan bu rakam, şehrin kendi nüfusunu yenileme eşiğinden uzaklaştığına işaret ediyor. Uzmanlar, çocuk nüfusundaki bu azalışın uzun vadede iş gücü kaybı, sosyal güvenlik sisteminde dengesizlik ve kentsel dinamizmin yitirilmesi gibi ciddi riskleri beraberinde getireceği uyarısında bulunuyor.
Yerel Yönetim Çabası Demografik Krizi Çözebilir mi?
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, hazırladığı 2025-2029 stratejik planıyla "çocuk odaklılık" kriterinde Türkiye genelinde 6. sırada (13 puan) yer alarak başarılı bir performans sergiledi. Ancak raporun sonuçları, yerel yönetimin çocuklar için sunduğu park ve kreş gibi hizmetlerin kalitesi artsa da, kullanıcı kitlesi olan çocuk nüfusunun hızla eridiğini gösteriyor.
TÇE Şehircilik Programı Direktörü Doç. Dr. Asmin Kavas’ın belirttiği gibi, çocukların kentsel mekanlardaki varlığı sadece bir altyapı hizmeti değil, bir yönetişim meselesidir. Ancak Eskişehir örneğinde, bu yönetişimin hitap edeceği çocuk sayısı her geçen yıl biraz daha azalıyor. |
