Günümüzde sıfır araç fiyatlarının artmasıyla her geçen gün ikinci el araç pazarı büyümektedir. Ülkemizde oldukça yaygın bir şekilde ikinci el araç alışverişlerinde arızalı veya eksiklikleri olan araçların satışı gerçekleşebilmektedir. Bunlar gibi satılan aracın, satıcının belirttiği özellikleri taşımaması sonucu aracın değerini kaybetmesine ve alıcının satıştan beklediği faydaları azaltan eksikliklere ayıp denir. Örneğin aracın boyalı çıkması, aracın kilometresiyle oynanması ve aracın hasar kaydının bulunması gibi durumlar ikinci el araç satışında sıklıkla görülen durumlardır. Bahsi geçen durumları hukukumuz açık ayıp ve gizli ayıp olmak üzere ikiye ayırmaktadır.
İlk bakışta satılan araç üzerinde gözle görülür derecede hasarın varlığının gözlendiği hallerde açık ayıbın varlığından bahsedilebiliriz. Aracın kaportasında çizik olması veya gözle görülen bir parçasının eksik olması gibi açık ayıp durumlarında satış esnasında alıcının bildiği ve kabul ettiği durumlarda satıcı bundan sorumlu tutulamaz. Ancak satıcı alıcının gözden geçirmesi esnasında herhangi bir ayıbın bulunmadığını dile getirdiği takdirde ve ayıbın var olması halinde yine de söz konusu ayıptan sorumlu olacaktır. Bahsettiğimiz açık ayıplı bir aracın satışının gerçekleşmesi ülkemizde birazdan bahsedeceğimiz gizli ayıba kıyasla daha nadir karşılaşılan durumlardandır.
İlk bakışta anlaşılamayan hasarlarda, alıcının dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmesine rağmen daha sonradan ortaya çıkan ayıplarda satıcı sorumlu olacaktır. Bu tür ayıplar gizli ayıptır. Direkt olarak tespit edilemeyecek veya gözle görülemeyecektir. Gizli ayıp malın kullanımı esnasında ve ileriki zamanlarda ortaya çıkabilir. Başta bahsettiğimiz aracın boyalı çıkması gibi durumlar gizli ayıba örnektir. Alınan ikinci el arabada nelerin gizli ayıp olduğu hususu her somut olaya göre değişmektedir. Bu ayıbın fark edildiği takdirde en kısa zamanda satıcıya bildirilmesi gerekmektedir.
Aldığınız aracın kusurunu fark ettikten sonra noter kanalı ile satıcıya bildirimde bulunabilirsiniz. Bunun yanında tanık, mail veya telefon üzerinden mesaj ile de durumu bildirebilirsiniz. Bu bildirimler açılacak davanın akıbeti bakımından önemli olacaktır.
Aldığınız ikinci el arabada gizli ayıp çıkması halinde aracın iadesi ile ödediğiniz parayı isteyebilir veya araç bedelinde indirim yapılmasını talep ederek aradaki farkı satıcıdan alabilirsiniz.
Satıcının ayıptan sorumlu tutulabilmesi için araçtaki eksikliğin sıradan bir gözden geçirme ile anlaşılamaması gerekmektedir. Buna ek olarak sıradan bir gözden geçirme ile fark edilen eksikliğin satıcı tarafından böyle bir eksikliğin bulunmadığı garanti edilmişse ve sonrasında satıcının garanti ettiği gibi olmadığı anlaşılırsa satıcı ayıptan yine sorumlu olur.
Bu gibi durumlarda ayıbın hatalı kullanım sonucu oluşup oluşmadığı, alıcının kendisinden beklenen gerekli dikkat ve özeni gösterip göstermediği, yapılan sözleşmenin içeriği, alıcının ayıbı satıcıya süresi içinde bildirip bildirmediği hukuki uyuşmazlığın dava aşamasındaki seyri açısından kritik önem arz etmektedir. Bahsettiğimiz durumlarda yasal sürelerin takibi, itirazlar, bilirkişi raporunun oluşumu ve ortaya konması süreci gibi tüm süreçlerin takibi avukat tarafından yapıldığında zaten mağdur olan alıcının ikinci kez zarara uğramaması sağlanmış olur. |
